Hizmete geçirilecek seyyar mobil laboratuarların 20 tane olduğunu dile getiren Gıda, Tarım ve Hayvancılık Aydın İl Müdürü Salih Köksal, bu laboratuarların içinde hem toprak hem de su tahlili yapabilecek bütün alet ve edavatın, bütün imkanların bulunduğunu söyledi. Her mobil laboratuarın 3-4 ili gezeceğini belirten Köksal, dolayısıyla 81 ilin tamamında bu 20 mobil aracın hizmet vereceğini, topraktan araziden sudan numune alacağını, aracın içerisinde inceleneceğini, bilgisayar ortamında sonuçların Bakanlığa anında gönderileceğini ifade etti. Eğer Türkiye'nin herhangi bir bölgesinde, tarımda kullanılan toprakta veya suda nitratla ilgili ciddi bir parametre değişikliği tespit edilmişse, buna anında müdahale edileceğini ve ona dönük tedbirler geliştirileceğini anlatan Köksal, “İşte gıda güvenliğinin topraktan ve sudan, tarladan başladığı safhanını ilk halkası budur. Böylece nitrat suda varsa, o su arazinin sulanmasında kullanılıyorsa, bir meyve sebzenin üretiminde kullanılıyorsa o bitkiye, o ürüne geçer. Yani bu kadar bu meseleyi sıkı sıkı takip ediyoruz” dedi.
Türkiye'de insanların yedikleri ve içtiklerinden emin oldukları, bunun tarladan sofraya bütün safhalarında titizlikle izlendiği, denetlendiği ve kontrol edildiği bir sistem kurulduğunu anlatan Salih Köksal, nitrat kirliliği için mobil laboratuarların hizmete girmesine ilişkin projenin de bu zincirin de ilk halkası olduğunu kaydederek, “Tarımın yapıldığı topraktır. Toprağın üretime hazırlanması, eğer üretim, bitkisel üretim, zirai üretim, sulama yoluyla yapılacaksa o suyun sağlıklı olması, suyla, bitkiye dolayısıyla ürüne, dolayısıyla gıdaya herhangi bir zararlının bulaşmasını engellemek. Bugün sadece biz 20 mobil laboratuar uygulamaya koyuldu” diye konuştu.
“Tarımda verimliliği artırmak amacıyla kullanılan gübrelerin temel bileşeni nitrat ve fosfat bileşikleridir” diyen Köksal, “Hayvansal gübreler de bu maddeleri taşımaktadır. Kimyasal ve hayvansal gübrelerin aşırı olarak kullanıldığı durumlarda toprak ve sularda nitrat ve fosfat miktarları yükselir, dolayısıyla göl, akarsu ve yeraltı suları kirlenir. Zamanla sular içilemez hale gelir. Ayrıca, bu maddelerin etkisiyle sularda aşırı yosun çoğalması görülür. Su ekosistemi bozulur, hatta sularda yaşayan canlıların ölümüne neden olurlar. İşte bu sorunları ortadan kaldırmak ve tarımsal alanlarda aşırı gübre kullanımını engellemek amacı ile birtakım çalışmalar yapılmıştır. ‘Nitrat Direktifinin Türkiye’de Uygulanması’ projesi adı altında Bakanlığımız tarafından yürütülmekte olan Direktifin temel hükümleri; Kirlenmiş suların tespiti, Hassas Alanların Belirlenmesi, İyi Tarımsal Uygulamalar, Eylem Planlarının Oluşturulması ile İzleme sonuçları ve raporlama bölümlerini kapsamaktadır. 2005 yılı ocak ayından itibaren Türkiye çapında tarımın yoğun olduğu bölgeler başta olmak üzere yeraltı ve yüzey sularında nitrat izleme çalışmalarına başlanmıştır. Seyyar mobil laboratuarların içinde hem toprak hem de su analizi yapılabilecek cihaz ve ekipman bulunmaktadır. İl Müdürlüğümüz emrine verilen seyyar Mobil Laboratuar, ilimiz Aydın yanında, İzmir, Muğla ve Denizli illerine de hizmet verecektir” şeklinde konuştu.