Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Çağlayan Adliyesi saldırısından sonra yaptığı açıklamada, Özel güvenlik uygulamasını hedef alarak, “Özel güvenlik bir kenara konulmalı. Sadece adalet saraylarında değil, birçok kurumda özel güvenlik bana göre tarih olmalıdır. Hatta stadyumlarda, hastanelerde de görev tümüyle polislere bırakılmalıdır” dedi. Bununla da kalmayan Erdoğan, “Kimler tarafından nasıl kuruldu hepsi soru işareti” değerlendirmesini yaptı. Oysa kendi döneminde son yasayla alanı genişletildi ve 155 ülkenin ordusunu geçti. Özel güvenlik tartışmaları onun da gerisinde, 1980 yılında başladı ve 1981 yılında ilk yasası çıktı. İşte tartışmalı konunun geçmişi:
35 YIL ÖNCEKİ TARTIŞMA
1981 yılından önce kamu ve özel kurumların önünde polis ve jandarma güvenlik sağlıyordu. Anarşinin kol gezdiği dönemde, 5 Mart 1980 günü İstanbul Eminönü'nde bulunan Türk Ticaret Bankası'nın Rızapaşa Şubesi'ne sabah Saat: 09:30'da soygun için gelen silahlı dört kişi, kapıda bulunan Jandarma Komando Er Selahattin Pehlivan (21)'a ateş ederek içeriye yöneldi. Aydın'ın Koçarlı ilçesine bağlı Haydarlı Köyü'nden olan Pehlivanlı, yaralı olmasına rağmen saldırganlarla boğuşmaya başladı. Bu sırada saldırganlar onun üzerine ateş ederek şehit ettiler. Silah seslerini duyan içerdeki Jandarma Komando Er İsmet Uzunoğlu (21), yardım için dışarıya yöneldiği sırada saldırıya uğradı ve kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Uzunoğlu Balıkesir'in Gönen ilçesine bağlı Tuzakçı Köyü'ndendi. Teröristler ise bankadan 118 bin lira ile askerlerin silahlarını alarak kaçtılar. Olayı, bugünkü DHKP-C'nin içinden çıktığı THKP-C terör örgütü üstlendi. Saldırganlar bir süre sonra yakalandı. Yargılandılar ve aldıkları idam cezaları 12 Eylül döneminde de infaz edildi.
EVREN: JANDARMA BEKÇİLİK YAPMASIN
Dönemin Genelkurmay Başkanı Org. Kenan Evren, şehit askerlerin cenazesinin kalktığı 8 Mart 1980 günü Londra'dan yaptığı açıklamada, Polis ve Selahiyet Kanunu'nda değişiklik yapılmasını istedi. Evren, polis ve jandarmanın bankalarda bekçilik yaptırılmasının doğru olmadığını belirterek “Bankalar, kendi korunma tedbirlerini almalı, kendi koruma örgütlerini kurmalıdırlar. Polis kadar yetenekli ve yetkili özel korumacıları olmalıdır” dedi. Evren yurda döndükten sonra 12 Mart günü yaptığı açıklamada da “Silahsız ve yetkisiz kişilerin kapıya dikilmesi bir şey ifade etmez. Derhal bir kanun çıkarılarak gerek polis, gerekse jandarma ve hatta Silahlı Kuvvetler bu görevden alınmalıdır” görüşünü savundu. Bu sözlerden sonra “Askerler neden bankaları bekliyor!” diye büyük bir tartışma başladı. 15 Mart günü de banka ve kuruluşların özel güvenlik örgütü kurmaları için tasarı hazırlandı. Derken 12 Eylül 1980 darbesi oldu. Kenan Evren yönetimi 22 Temmuz 1981 günü Özel Güvenlik Hizmetlerini düzenleyen ilk yasayı çıkardı. Kanunun ismi de “2495 Sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun” şeklindeydi. İlk olarak bankalar kendi güvenliklerini kendi personelleriyle yapmaya başladılar. Bu Kanun 10 Haziran 2004 tarihinde kabul edilen '5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun'la yürürlükten kaldırıldı. 5188 sayılı yasayla kapsam genişletildi ve halen bu yasa çerçevesinde hizmetler sürdürülüyor.
460 BİN KİŞİLİK ORDU
Özel Güvenlik Hizmetleri Meclisi'nin Mart 2014 verilerine göre, 460 bin kişinin istihdam edildiği dev bir sektör oldu. Diğer bir anlamıyla, kayıtlı çalışan her 100 kişiden 1.8'i özel güvenlik hizmeti yapıyor. Bu rakam Polonya, Ukrayna, Romanya, Hollanda'nın da içinde olduğu 155 ülkenin de asker sayısına tekabül ediyor. TSK'nde ise halen 652 bin kişi görev yapıyor. Polis sayısı ise 2013 Haziran verilerine göre 340 bin. AKP'nin iktidara geldiği günden 2013 yılına kadar Emniyet personeli sayısı yüzde 46 arttı. Bu rakamla Türkiye dünya ikincisi. Emniyet verilerine göre son 10 yılda 105 bin kişi polis oldu. Eski İçişleri Bakanı Muammer Güler'in 15 Kasım 2013 günü TBMM'de yaptığı açıklamaya göre ise, Emniyet Genel Müdürlüğü’nde 264.477 kişi hizmet veriyor. İçişlerine bağlı olarak genellikle kırsalda hizmet veren Jandarma Genel Komutanlığı’nda ise 181.233 kişi çalışıyor. Son 10 yılda toplam 110.606 yeni polis göreve başladı. Türkiye'deki özel güvenlik görevlisi sayısı ise Bakana göre 280.915 kişi.
Özel Güvenlik Dairesi Başkanlığı’nın sitesinde yayınlanan 2014 verilerine göre ise, başkanlık 2014 yılı itibariyle 1 milyon 66 bin 781 kişiye özel güvenlik sertifikası verdi. Bu sertifikalı özel güvenlikçilerden ise 199 bin 707’si fiilen çalışmaya devam ediyor. Krize rağmen özel güvenlikçilere olan ihtiyacın arttığı ve dünyada da en çok özel güvenlikçinin Türkiye'de istihdam edildiği bildiriliyor.
