12 Eylül askeri darbesine ilişkin darbe yapanlardan hayatta kalan Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya hakkında dava açılmasına ek olarak o dönemde cezaevlerinde işkence yapıldığına dair iddialar üzerine soruşturma yürütülürken bir soruşturma da dönemin sıkıyönetim ve ordu komutanları, valileri, emniyet müdürleri ve MİT görevlileri hakkında açıldı. Soruşturmayı yürüten özel yetkili savcı Kemal Çetin tarafından başlatılan soruşturma kapsamında 12 Eylül 1980 darbesinde doğrudan rol alan isimlerin ve eylemlerinin araştırıldığı öğrenildi. Daha önce 12 Eylül askeri darbesinden sonra cezaevlerinde sistemli olarak işkence gördüklerini söyleyen Devrimci 78’liler Derneği, Savcı Çetin’e 43 sayfalık bir dosya sunmuşlardı. Dosyada şikayetçi oldukları dönemin kamu görevlilerinin bulunduğu yaklaşık 500 isim içeren bir liste yer almıştı.

Listedeki isimler

78’liler Derneği’nin savcılığa sunduğu listede darbe döneminde Ankara ve İzmir Valilikleri yapan AKP Antalya Milletvekili ve eski Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, 80 öncesi Maraş Valisi, 12 Eylül sonrası ise İçişleri Bakanı olan AKP İstanbul Milletvekili Abdülkadir Aksu ve dönemin Emniyet Müdürü olan Mehmet Ağar da bulunuyor. Listedeki dikkat çeken isimler ve “sözkonusu listeye göre” o dönem yaptıkları görevler şöyle;

“1. Ordu Komutanı Orgeneral Doğan Güreş, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Bedrettin Demirel, 3. Ordu Komutanı Orgeneral Selahattin Demircioğlu, Orgeneral Sabri Yirmibeşoğlu, Orgeneral Hüsnü Çelenkler, 4. Ordu Komutanı ve cuntanın atadığı İstanbul Belediye Başkanı Orgeneral Hakkı Akansel, 4. Ordu Komutanı Orgeneral Süreyya Yüksel, NATO Güneydoğu Avr. Müt. Kuv. Kom. Orgeneral Sedat Güneral, İzmir ve İstanbul Valisi Nevzat Ayaz, Ankara ve İzmir Valisi Vecdi Gönül, Ankara Valisi Saffet Arıkan Bedük, Adana ve Olağanüstü Hal Bölge Valisi Hayri Kozakçıoğlu, Emniyet Genel Müdürlüğü siyasi konulardan sorumlu müdür yardımcısı Hüseyin Çapkın, Edirne Valisi Ünal Erkan, İstanbul I. Şube Müdürü ve Ankara Emniyet Müdürü Mehmet Ağar, DAL Grubu Operasyon ve Sorgu şeflerinden Kemal Yazıcıoğlu, MİT ile işbirliği içinde çalışan dönemin Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve İstihbarat Daire Başkanı Atilla Aytek, MİT Kaçakçılık Daire Başkanı Mehmet Eymür, Mehmet Eymür ’ün yardımcısı Korkut Eken, MİT Van-Hakkari sorumlusu Hanefi Avcı, MİT yöneticileri Nuri Gündeş ve aynı zamanda Kenan Evren’in damadı olan Erkan Gürvit”

12 Eylül’ün uygulayıcıları

Devrimci 78 ’liler Federasyonu’nun Hanefi Avcı’yı MİT Van-Hakkari sorumlusu olarak gösterdiği dikkat çeken dilekçede valiler için “Olağanüstü yetkilerle donatılan 12 Eylül valileri özellikle, sıkıyönetimin kalkmasıyla cuntanın sivil görünüm altında yürütülmesinde, gösterileri, mitingleri yasaklamaktan, kitlelerin siyasal faaliyete katılımını önlemeye kadar birçok konudaki faşist baskı yasalarının uygulayıcısı olarak önem kazandılar ve anti-demokratik uygulamalardan sorumludurlar” suçlamasını yapmıştı. Dilekçede Emniyet yetkilileri için de “Anayasa ve polis yasasıyla olağanüstü yetki ve milyarlık teçhizatlarla donatılarak katliam gücü artırılan polisin ve ordunun sürdürdüğü insan avının ve işkencelerinin baş yürütücüleri olarak 12 Eylül’ün önde gelen uygulayıcılarıdırlar” denilmişti.
vatan