677 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 22 Kasım 2016 tarihli ve 29896 Sayılı Resmî Gazete ile yayınlanarak yürürlüğe girdi.

677 sayılı KHK ile Kara Kuvvetleri Komutanlığından bin 259, Deniz Kuvvetleri Komutanlığından 391, Hava Kuvvetleri Komutanlığından 338, Jandarma Genel Komutanlığından 403, Emniyet Genel Müdürlüğünden 7 bin 586, Diğer Kamu Kurum ve Kuruluşlarından 5 bin 676, olmak üzere toplam 15 bin 653 kamu personeli ihraç edildi.

 

677 sayılı KHK’lar ile gerçekleştirilen değişiklikleri inceleyelim.

 

Anlamı ne ve hukuki süreç nasıl işleyecek?

 

1)Meslekten ihraç edilen kamu görevlileri, genel düzenleyici işlem olan 672 sayılı KHK nin, birel işlem niteliğindeki kendileri ile ilgili meslekten ihraç kararının iptali istemiyle dava açabilecektir.

 

2)Meslekten ihraç edilenlerin açacakları iptal davasında görevli yargı yeri idare mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise İYUK 33/2.maddesi uyarınca kamu görevlisinin son görev yaptığı yer idare mahkemesidir. Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yaparken meslekten ihraç edilenler Askeri Yüksek İdare mahkemesinde dava açması gerekir.

Davanın nereye açılacağına ilişkin tartışma Danıştay’ın verdiği üç kararla netleşti.

 

akin-yakan---28112016.jpg

Danıştay 5. Dairesi, 4 Ekim 2016 tarihinde verdiği üç ayrı karar ile 667, 669 ve 672 sayılı Olağanüstü Hal Kanun Hükmünde Kararnameleri (OHAL KHK) ile meslekten atılan ya da kamu görevinden çıkartılan kişiler için idari yargıda görevli yargı yerinin Danıştay değil, İdare Mahkemesi olduğuna karar verdi [1].

 

3)Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne bu hususta doğrudan dava açılabilir mi?

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, FETÖ soruşturması nedeniyle yargılanan hâkimin başvurusunu iç hukuk yolları tüketilmediği gerekçesiyle reddetti. 15 Temmuz öncesi Giresun Adliyesi’nde çalışan ve 18 Temmuz'da hakkında tutukluluk kararı verilen hakim Zeynep Mercan "delil gösterilmeden tutuklandığı, tutuklanma nedeninin belirtilmemiş olması ve tutukluluğunun süresi" yönünden 2 Eylül 2016 tarihinde yapmış olduğu başvurusu sonucu, AİHM bir iç hukuk yolu olan Anayasa Mahkemesi yolu henüz tüketmediğini belirterek istemi reddetmiştir. Bu karar ile OHAL sürecinde yapılan işlemler ve hak ihlalleri için iç hukuk yolları tüketilmeden AİHM’ne başvurulamayacağını açıkça ortaya koymuş ve tartışmayı sonlandırmıştır [2].

akin-yakan---28112016-1.jpg

 

3)KHK ile meslekten ihraç edilenlerin ne kadar zaman için dava açması gerekir?

 

675 sayılı KHK’nin 13. maddesi ile 15.07.2016 tarihinden, olağanüstü halin ilan edilmesine kadar geçen süre zarfında ve olağanüstü halin devam ettiği süre içinde görevden uzaklaştırılanlar hakkında ilgili mevzuatta bu tedbir için öngörülen süre sınırlaması, olağanüstü hal süresince uygulanmayacağı hükme bağlanmıştır.

13.madde 675 sayılı KHK’nin belki de en önemli maddesi. 675 sayılı KHK yayınlanmadan önce Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde açılacak davaları (ve gerekçelerini) ortadan kaldırabilmek için Hükümet tarafından bir takım düzenlemeler getirmeye yönelik çalışmaların olduğu ifade ediliyordu. Bu madde ile amaçlanan AİHM sürecini yönlendirebilmektir.

13.madde ile Hükümetin ciddi bir çelişkisi ortaya çıkmaktadır. 15.07.2016 sonrası çıkarılan KHK’ler ile meslekten ihraç edilenler için kanun yolunun kapalı olduğu ifade edilmişken, 675 sayılı KHK’nin 13.maddesi ile  “…görevden uzaklaştırılanlar hakkında ilgili mevzuatta bu tedbir için öngörülen süre sınırlaması, olağanüstü hal süresince uygulanmayacağı…” hükmünün getirilmiş olması son derece ilginçtir. Kamu görevinden çıkarılanlar için yargıya başvurma yolu kapalı ise başvuru sürelerinin olağanüstü hal süresince işlememesinin anlamı nedir?

Bu düzenleme ile sorular gündeme gelmektedir. Kamu görevinden çıkartılan kamu görevlisi için bu 60 günlük süre hangi tarihten itibaren işlemeye başlayacaktır? Olağanüstü halin kaldırılmasından sonra işleyecekse, 60 günün ne şekilde hesaplanacağı, açık, net bir şekilde belirlenmelidir.

Bu nedenlerle, İdari yargılama Usulü Kanunu hükümleri uyarınca, idari işleme karşı, tebliğ veya ilanından itibaren 60 gün içerisinde dava açılması gerekir.

 

 

 

[1] Cumhuriyet Savcısı olarak görev yapan davacının, 667 sayılı OHAL KHK’sinin 3. maddesinin 1. fıkrası uyarınca Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulu’nun 24/08/2016 tarih ve 2016/426 sayılı kararıyla meslekte kalmasının uygun olmadığına ve meslekten çıkarılmasına ilişkin işlemin iptali istemi hakkında Danıştay 5. Dairesi, E. 2016/8196 – Karar: 2016/4066 ve 4 Ekim 2016 tarihli kararı:

 

(…) Buna göre KHK’nın 3. ve 4. maddelerinde öngörülen meslekten veya kamu görevinden çıkarma; adli suç veya disiplin suçu işlenmesi karşılığında uygulanan yaptırımlardan farklı olarak terör örgütleri ile milli güvenliğe karşı faaliyette bulunduğu kabul edilen diğer yapıların kamu kurum ve kuruluşlarındaki varlığını ortadan kaldırmayı amaçlayan, geçici olmayan ve nihai sonuç doğuran “olağanüstü tedbir” niteliğindedir.

Bu durumda, davacı hakkındaki , Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Kurulu’nun 24.08.2016 tarih ve 2016/426 sayılı kararının disiplin suçu işlenmesi karşılığında uygulanan ve yargı denetimine tabi bir disiplin cezası olan meslekten çıkarma cezası niteliğinde olmadığı dikkate alındığında, 6087 sayılı Kanunun yukarıda yer verilen 33. maddesinde yer alan hüküm uyarınca, ilk derece mahkemesi olarak Danıştay’da görülebilecek bir uyuşmazlık bulunmadığından, çözümünde idari yargıda genel görevli yargı yeri olan idare mahkemelerinin görevli olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Danıştay 5. Dairesi, Esas: 2016/7983 – Karar: 2016/4079 ve 4 Ekim 2016 tarihli kararı:

(…) Bu itibarla, davacının, 669 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması ve Milli Savunma Üniversitesi Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılmasından kaynaklanan uyuşmazlığın, 2575 sayılı Yasa’nın 24. maddesinde sayılan uyuşmazlıklardan olmadığı anlaşıldığından görüm ve çözümünün 2576 sayılı Yasa’nın 5. maddesi gereğince idari yargıda genel görevli yargı yeri olan idare mahkemesine ait olduğu sonucuna varılmıştır.

 

Danıştay 5. Dairesi, Esas: 2016/8136 – Karar: 2016/4076  ve 4 Ekim 2016 tarihli kararı:

(…) Davacının 672 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Kamu Personeline İlişkin Alınan Tedbirlere Dair Kanun Hükmünde Kararname ile kamu görevinden çıkarılmasından kaynaklanan uyuşmazlığın, 2575 sayılı Yasa’nın 24. maddesinde sayılan uyuşmazlıklardan olmadığı anlaşıldığından görüm ve çözümünün 2576 sayılı Yasa’nın 5. maddesi gereğince idari yargıda genel görevli yargı yeri olan idare mahkemesine ait olduğu sonucuna varılmıştır.

 

[2] http://www.hurriyet.com.tr/aihmden-feto-basvurusu-icin-karar-40280342

 

 

Aydınpost ANDROID'de TIKLA İNDİR!   Aydınpost APPSTORE'da TIKLA İNDİR!